pexels-karolina-grabowska-4046715

Teamteaching en blended learning

07/10/2020

Professionalisering

Teamteaching en blended learning

Vorige week nam ik de heerlijke podcast De Leraarskamer van Buiten de Krijtlijnen op en onderweg naar huis, werd ik door Eva Dierickx uitgedaagd om een tekstje te schrijven over teamteachers en blended learning. Challenge accepted!

Ik ben zelf nooit een kenner geweest op vlak van blended learning. Om eerlijk te zijn heb ik altijd mijn twijfels gehad over extreme vormen van digitaal leren, omdat ik me afvroeg of we dan niet voorbij gingen aan aspecten die belangrijk zijn in een leerproces, namelijk contact met medeleerlingen en een leraar. Maar in een tijdperk waarin je niet anders kan dan je digitale angsten aan de kant te schuiven, leerde ik dat het internet ons veel te bieden heeft. Hoe kan je teamteaching ook online verderzetten? Hier is mijn poging om een aantal tips te formuleren.

Ten eerste moeten we even stilstaan bij de definitie van blended learning. Het is een combinatie van online en face-to-faceonderwijs. Het maakt gebruik van de krachten van beide werkvormen en kiest voor een positieve combinatie. Ten tweede blijven we ons standpunt herhalen: teamteaching is een werkvorm om verschillende doelen te bereiken, nooit een doel op zich. We bespreken deze doelen voor de twee aspecten van blended learning: het online gedeelte en het face-to-facegedeelte.

Online teamteachen

Online lesgeven vorm krijgen via digitale oefeningen die leerlingen zelfstandig maken, of via een digitale instructie (vb. een webinar, een live streaming, een Smartschool Live, …) Online lesgeven heeft een aantal voordelen. Je studenten hoeven zich niet te verplaatsen en kunnen hun leeractiviteiten autonoom inplannen. Daardoor zet je in op leermotivatie, veiligheid én werken aan digitale competenties.

Online teamteachen voor inclusief onderwijs

Teamteachers geven samen les om in te spelen op de verschillen in hun klas. Ze doen dat online door:

  • bij digitale lessen leerlingen onder te verdelen in kleine groepen via het gebruik van break-outrooms. Platformen als Zoom of Teams bieden de mogelijkheid aan deelnemers automatisch of manueel naar een kleine groep te sturen. Verdeel de groepen slim in en kies bewust voor heterogene groepen of niveaugroepen. Elke teamteacher kan een andere groep begeleiden.
  • leerlingen na een instructie een kleine digitale test voor te leggen. Gebruik het platform naar keuze, het kan zo gemakkelijk zijn als een Google Formulier. Stuur een link in de chatfunctie van een digitale les en verzamel snel de resultaten. Verdeel aan de hand van het resultaat leerlingen in break-outrooms of geef ze andere oefeningen om zelfstandig uit te voeren. Bied een groepje de mogelijkheid aan om online te blijven en de oefeningen samen uit te voeren (zie: het drie- of viersporenmodel in binnenklasdifferentiatie).
  • leerlingen individueel te ondersteunen terwijl ze digitale oefeningen maken. Veel platformen bieden leerkrachten de mogelijkheid om op afstand de vorderingen van studenten op te volgen. Verdeel de leerlingen of studenten onder de teamteachers, die mondelinge of schriftelijke feedback aanbieden terwijl de leerlingen bezig zijn, of na een deadline.
  • individuele gesprekken met studenten te voeren over het leerproces. Verdeel de groep met je teamteacher en bespreek tendensen. Door deze gesprekken via videocalls te organiseren, kan het ook ’s avonds of op woensdagnamiddag plaatsvinden.
  • een online les voor te bereiden met een begeleider voor leerlingen met een leerstoornis zodat die je kan ondersteunen om rekening te houden met uitdagingen van bepaalde leerlingen. Dat kan gaan over digitale lessen structureren via een visuele planning, prikkelvrije ruimtes voorzien door microfoons uit te schakelen en notificaties van sociale media uit te schakelen, …

Online teamteachen voor geïntegreerd leren

Leerkrachten geven samen les om de grenzen tussen vakken en klassen te doorbreken. Dit hoeft digitaal niet al te sterk te verschillen van face-to-faceonderwijs, maar misschien biedt de digitale variant wel kansen.

  • Leerkrachten kunnen de handen in elkaar slaan met een collega die aan de sleutelcompetentie digitale geletterdheid werkt om samen een leerpad uit te werken, waarin leerlingen zowel op vakinhoudelijke als digitale competenties ondersteund en geëvalueerd worden. Wat dacht je van een project rond het gebruik van digitale oriëntatietools als Google Maps, gegeven door een leerkracht aardrijkskunde en een leerkracht informatica.
  • Andere samenwerkingsverbanden blijven krachtig. Aan de lerarenopleiding kunnen de docenten van het vak muzische opvoeding en het vak diversiteit de handen in elkaar slaan in een project met een digitale muziekkoffer, waarmee studenten via filmpjes leren luisteren naar verschillende culturele invloeden.
pexels-karolina-grabowska-4046715

Online teamteaching voor zelfsturing

Teamteachers werken samen om leerlingen beter te ondersteunen bij het zelfstandig leren. Digitaal doen ze dat door

  • te werken met digitale dag- en weekplanningen, die studenten gebruiken om hun werk te plannen en leerkrachten om op te controleren of het werk goed gedaan werd.
  • uniformiteit in instructie te brengen doordat elke teamteachers hetzelfde sjabloon voor een lesfiche gebruikt.
  • leerlinggesprekken te voeren over planning en zelfstandig werken.

Online teamteachen voor motivatie en welbevinden

 Teamteachers werken samen om de leermotivatie te verhogen. Digitaal gaan sociale contacten soms verloren. Doe dat door

  • autonomie te geven in timing van een opdracht. De teamteachers verdelen de leerlingen of studenten, waar ze een mentorverband mee opbouwen om hen op te volgen.
  • te werken aan betrokkenheid tijdens een digitale les door met je teamteacher af te spreken dat elk om beurt een halfuurtje vroeger of later blijft bij een digitale les, om informele gesprekken mogelijk te maken.
  • te werken aan groepsvorming door studenten steeds in andere groepjes te verdelen (break-outrooms), waardoor ze steeds met andere mensen moeten samenwerken.

Online teamteaching voor professionalisering

Teamteachers werken samen om te leren van elkaar. 

  • Mentorschap en aanvangsbegeleiding: bespreek met een nieuwe collega of stagiair wat die zou willen leren in het (digitaal) lesgeven en raad hem/haar collega’s aan die hij/zij zouden kunnen bezoeken tijdens een digitale les. Werk met een kijkwijzer.
  • Organiseer een collegiale visitatie bij een collega. Bespreek op voorhand wat je wil observeren en maak duidelijke afspraken. Blijf samen na in de digitale omgeving om (informeel) te bespreken wat je leerde. Durf elkaar feedback geven.
  • Maak een duidelijke taakverdeling als je samen een digitale les geeft. Het is heel complex om een inhoudelijke instructie helder te geven én rekening houden met het online-aspect van je les. Een teamteacher kan je ondersteunen door vragen in de chat te beantwoorden of te verzamelen, groepen in een break-outroom te verdelen, nieuwe deelnemers toe te voegen aan de les, linken doorsturen in de chatfunctie, je scherm te delen, … 
  • Teamteachers die een professionele leergemeenschap of een zelfsturend team vormen, kunnen via digitale tools samenwerken, zoals Padlet of Miro. Digitale lessen kan je opnemen en op die platformen delen met collega’s, zodat die feedback kunnen geven.

face-to-face-to-face: teamteachen in de klas

Als teamteachers niet alleen online, maar ook face-to-face kunnen lesgeven, gebruiken ze de voordelen van beide werelden van blended learning. 

Lees hieronder een interview met Tinneke, teamteacher in Leuven, online en weer happy offline – of toch deels.

Tinneke Vanwinkel

Leerkracht wiskunde, teamteacht in de tweede graad in KA De Ring in Leuven

Op welke manier pakken jullie teamteaching aan?

Mijn parallelcollega en ik zijn een paar jaar geleden beginnen teamteachen om rekening te houden met de niveauverschillen in onze klassen. Onze leerlingen krijgen een heldere instructie in een kleine groep en werken zelfstandig aan oefeningen in een ander lokaal. Ook de leerlingen van onze OV4-afdeling en hun begeleiders zitten onze lessen bij.

Hoe is teamteaching tijdens de lockdown voor jullie geweest?

Waar ik zo van genoten heb tijdens het afstandsonderwijs is hoe hard wij zijn blijven samenwerken. Het moest ook, want wij waren verantwoordelijk voor dezelfde groep leerlingen, voor hetzelfde vak. Maar wij hebben het werk verdeeld en iedereen in zijn sterkte laten werken. En omdat we al een tijdje samen voor de klas staan, ging die verdeling vanzelf. Wij konden ook zo gemakkelijk bij elkaar eens gaan horen hoe we een leerling zouden inschatten. Dat kussen om op terug te vallen, gaf mij rust.

 Leerden jullie iets uit die periode?

We werken nu met instructiefilmpjes bij elke les. Leerlingen kunnen de instructie dus zo vaak zien als ze nodig hebben. Daardoor kunnen wij ons echt focussen op individuele ondersteuning, zonder geregeld de uitleg helemaal opnieuw te moeten doen.

Zijn er door corona ook uitdagingen aan teamteaching?

Zeker, maar wij zijn altijd gezegend geweest met een goed lokaal voor teamteaching. Onze leerlingen werken zelfstandig in wat vroeger de refter was. Daardoor kunnen ze echt voldoende afstand houden en kunnen we goed verluchten. We hebben hier wel helder over gecommuniceerd met de ouders, want we kunnen ons wel inbeelden dat er misverstanden ontstaan wanneer leerlingen aan hun ouders vertellen dat ze met zoveel in een lokaal zitten.

Teamteachers

  • nemen online instructies op en gebruiken de filmpjes tijdens momenten waarop leerlingen zelfstandig werken. Ze kunnen een instructie herbekijken wanneer ze willen.

Kijk, ook ik leer dagelijks!

Lisa

Meer lezen? Zoveel bronnen! Maar neem zeker volgend artikel door, als jij een van die leerkrachten bent die groepsvorming mist als je online gaat.

Sociaal contact en communityvorming op afstand van de Universiteit van Utrecht.

Delen om te vermenigvuldigen

Lees meer

Zelfreguleren en studeren en proberen

18/09/2020

Zelfregulerend leren

Zelfreguleren en studeren en proberen

Ik wil jullie graag een verhaal vertellen, dat van de trotse leerkracht en haar kroost. Twee jaar geleden gaf ik les in een 1B-klas, waarin leerlingen op maandag hun werk voor de rest van de week moesten inplannen. De dag waarop ons avontuur begint, was er eentje waarop alles misliep. De printers werkten niet, waardoor de leerlingen geen planninginstrument konden gebruiken. Bovendien lagen zowel de wifi, als ons smartboard plat. Veel instructie- en werkactiviteiten konden dus niet doorgaan. Terwijl de teamteachers aan crisismanagement deden, zagen we dat een aantal leerlingen zich afzonderden. Een leerling had zelf een planning gemaakt en was alvast beginnen werken. Ze noteerde welke taken ze wanneer wou doen en duwde de taken waar ze internet voor nodig had een aantal dagen vooruit. Ik mocht er een foto van nemen om erover te stoefen. Knap, he?

Veel teamteachers beslissen samen te werken in een setting waarin leerlingen eigenaarschap dragen over hun eigen leerproces. Een belangrijk onderdeel daarvan, is de verantwoordelijkheid die leerlingen krijgen om hun taakuitvoering te plannen, te monitoren en te evalueren. Men spreekt wel eens over zelfregulerend leren. Ik vind dat een technisch en lastig onderwerp om over te spreken, maar ik doe een poging. Kort door de bocht betekent zelfregulerend leren dat leerlingen doelbewust aan het werk te gaan. Dat kan gaan van de kleuter die een keuze voor een hoek maakt voor de rest van de voormiddag, tot de leerling van het vijfde leerjaar die zichzelf motiveert om zijn rekensommen te maken, ook al vindt die dat niet leuk, via de puber die de hulpkaart voor verenkelen en verdubbelen neemt wanneer hij een schrijftaak moet maken tot de student die een examenplanning maakt en in het midden van de blok beseft dat zijn studiemethode niet effectief is die aanpast.

Wat het onderwerp complex maakt, is de wetenschap dat zelfregulerend leren hersenfuncties nodig heeft die bij veel kinderen en jongeren nog niet volledig ontwikkeld zijn. De fameuze prefrontale cortex die o.a. het emotie- en motivatiesysteem reguleert, is gemiddeld pas rond je eenentwintigste volledig ontwikkeld (en laat ons eerlijk zijn, bij veel volwassenen ook nog niet helemaal klaar, toch?). Dus hoe kan je dan verwachten dat leerlingen al dingen kunnen, waar hun hersenen letterlijk nog niet klaar voor zijn?

Mijn visie daarover is dat het de verantwoordelijkheid van de school is om leerlingen zelfregulerend te leren werken. Het is namelijk een cruciale competentie in de schoolse en dagelijkse leven van leerlingen. Uit onderzoek blijkt dat het een grote impact heeft op het leren. Uit ervaring blijkt dat leerlingen die het gewoon zijn zelfstandig te werken aan de hand van een planning, het gemakkelijker hebben gehad tijdens de maanden van afstandsonderwijs. Net zoals zoveel andere schoolse competenties, doe je dat door hen sterk te ondersteunen en het leerproces stapsgewijs en op maat van de leerling te laten gebeuren. En ook hier wil ik benadrukken, net zoals in de blog over differentiëren, dat je niet hoeft te teamteachen om zelfregulerend werkend te ondersteunen, maar het helpt wel.

Hoe?

Ruwweg kan je zelfregulerend leren onderverdelen in drie deelfuncties.

 

Taakkennis

Leerlingen moeten weten hoe ze een taak moeten uitvoeren en wat van hen verwacht wordt.

 

 

Teamteachers

  • maken afspraken over een uniformiteit in geschreven instructie op toetsen, taken of eigen bundels.
  • maken afspraken over het gebruik van pictogrammen.
  • maken instructiefilmpjes voor hun vak, die leerlingen kunnen herbekijken wanneer ze zelfstandig aan hun taken werken.
  • maken stappenplannen en instructiekaarten, die leerlingen kunnen gebruiken terwijl ze zelfstandig werken. Teamteachers hebben vaak een aangepast lokaal met plaats voor deze hulpmiddelen. Hoe je die inzet, onderwijs je (zie: strategieën).
Vakoverstijgende instructiekaart wiskunde en Frans
Vakoverstijgende instructiekaart, schoolbreed
Zelfkennis:

Leerlingen verwerven inzicht in hun eigen niveau, leervoorkeur, interesse, …

Teamteachers

  • houden individuele leerlinggesprekken (dankzij teamteaching kan dat in de klas en tijdens de lesuren).
  • structureren zelfreflectie, bijvoorbeeld door niveaus in competenties als plannen of volhouden te beschrijven aan de hand van criteria. De SAM-schaal is hier een goede leidraad voor.
  • geven een instaptest, waardoor leerlingen zicht krijgen op hun niveau en daarna in niveaugroepen kunnen werken (zie: differentiëren).
  • werken met kaartjes (of dobbelstenen of verkeerslichten of …) waarmee leerlingen tijdens het werken aan een leerkracht kunnen laten weten dat ze hulp nodig hebben. Op die manier leren leerlingen zich in te houden om niet meteen een vraag door de klas te roepen.

 

Kennis van strategieën

Leerlingen kennen strategieën om hun werk te plannen en het leren te ondersteunen. Ze weten wanneer en hulpmiddelen ingezet worden.

In Bimsem, Mechelen geven de leerkrachten van de tweede graad LO-sport sinds dit jaar les met teamteaching. De leerkrachten zijn volop aan het uittesten wat leerlingen nodig hebben om hun werk te plannen en wat leerkrachten nodig hebben om een overzicht te bewaren over waar leerlingen staan. Ze beginnen het schooljaar analoog met papieren planningen, maar overwegen door te groeien naar een digitaal systeem. Je hebt er geen ingewikkelde systemen voor nodig, via online versies van excel (via Google Drive of Microsoft Team) kan je het een en ander organiseren. Zo zullen de leerkrachten binnenkort een systeem invoeren waarin leerlingen een weekplanning krijgen via Excel in Teams. Daarin kiezen leerlingen in elk lesuur een activiteit via een dropdownmenu. Die keuzes worden via formules geregistreerd in een ander tabblad voor leerkrachten. De technische kant in te ingewikkeld om via een blog te beschrijven, maar aarzel niet om meer informatie te vragen. De belangrijkste tip kreeg ik alvast van de leraar die dit ontwikkelde: “Google gewoon alles wat je wil doen, bijvoorbeeld How do you hide a spreasheet on Excel.” Soms is Google wel je beste vriend.

Basishouding

Zelfreguleren moet je leren

De leerkracht is ervoor verantwoordelijk leerlingen zelfregulerend te leren werken. Een eerste manier om dit aan te leren, is via expliciete instructie, dat niet te verwarren is met doceren of opleggen. Elke leraar kan voor een leeractiviteit met de leerlingen spreken over hoe je deze taak plant, tijdens het werken vragen stellen en achteraf reflectie aanmoedigen.  Een tweede manier is zelfregulering modellen. Dat betekent dat de leraar zelf luidop nadenkt over wat hij moet doen om tot een resultaat te komen. Als je met planningsinstrumenten werkt, help je leerlingen door te tonen hoe je zoiets kan gebruiken. Ondersteun dit met stappenplannen.

Zelfreguleren moet je opbouwen

Hou rekening met de ontwikkeling van het brein van je leerlingen om na te gaan of ze de vaardigheden die je van hen verwacht aankunnen. Werk met een groeilijn, waarin verschillende vaardigheden

  • expliciet aangeleerd worden (zie hiervoor),
  • ondersteund ingeoefend worden en
  • stap voor stap zelfstandig uitgevoerd worden.

Je kan dit bijvoorbeeld doen door een planningsinstrument ingevuld aan te bieden, om leerlingen te leren wennen aan werken met zo’n instrument. Pas in een tweede stap plannen leerlingen hun werk zelf in.

Zelfreguleren, dat is differentiëren

Zelfs als je rekening houdt met deze gemiddelden, zal je merken dat de ene leerling sneller weg is met een strategie dan de andere. Dus ook op dit vlak kan je differentiëren. Gelukkig heb je een teamteacher naast je! Je kan er dus voor zorgen dat je ondersteuning op maat kan aanbieden.

Veel succes!

Lisa

Aan de slag?

Dagelijks Leren ondersteunt je school in trajecten op maat. Lees erover of neem contact op voor meer informatie.

Meer lezen

Lees meer op de onderzoekspagina van Dagelijks Leren, scroll naar onder.

Boeken

Jolles, J. (2016). Het tienerbrein. Over adolescenten tussen biologie en omgeving. Amsterdam University Press.

 

Websites

Education Endowment Foundation

Schoolmakers: e-course Leren Differentiëren

Vandenbranden, Kris. In 7 stappen naar een krachtiger onderwijs van de zelfregulering van leerlingen. 23 mei 2020 op de blog Duurzaam Onderwijs.

Delen om te vermenigvuldigen

Lees meer

Teamteaching op afstand

28/05/2020

Professionalisering

Teamteachen op afstand

Soms moet je een boodschap een aantal keer horen, voor hij helemaal doordringt. Ik begin nu pas te beseffen dat de kans groot is dat de eerste schooldag in september nog niet helemaal normaal zal verlopen. Maakt onderwijs op afstand deel uit van onze scholen in de toekomst? Dat werpt wel wat vragen op, zeker voor teamteachers. Hoe kan je nog verwachten les te geven in grote groepen? Zullen leerkrachten nog samen in een klas kunnen staan?

Ik vind dit ontzettend relevante vragen en wil samen met jullie op zoek gaan naar een oplossing. In dit bericht probeer ik alvast te ondersteunen voor de eerste vaststelling: de kans bestaat dat leren op afstand in een bepaalde vorm zal blijven bestaan. Hoe werkt teamteaching op afstand?

Laat me beginnen bij de stelling, die ik tot vervelens toe herhaal: co- en teamteachen zijn geen doel op zich, maar een werkvorm om verschillende doelen te behalen. De vraag wordt dus niet meer: hoe kan je de werkvorm van teamteachen ‘copy-pasten’ naar een variant op afstand, maar wel hoe je in tijden van lockdown aan dezelfde doelen kan blijven werken in intense samenwerking met een collega. Zo kiezen veel teamteachers voor de werkvorm om beter in te spelen op de verschillen in hun klas, maar teamteaching is natuurlijk niet de enige manier om dat doel te bereiken. Leerkrachten die al een tijdje samen lesgeven, kunnen nu putten uit de kennis en ervaring die ze samen opgebouwd hebben door uren voor te bereiden, uit te voeren en te evalueren. Ik merk dat veel teamteachers de vooropgestelde doelen – of dat nu binnenklasdifferentiatie, vakdoorbrekend werken of leerlingen motiveren was – ook vandaag behalen, of toch op zoek zijn naar manieren om dat te blijven doen.

Nu de eerste weken van thuiswerken en afstandsonderwijs voorbij zijn, beginnen enkele teams naar de toekomst te kijken. Hoe zullen we in de toekomst aan onze doelen werken? Hieronder vind je wat inspiratie uit het werkveld. Denk er eens over na en voer het in als je er de veerkracht voor voelt.

Professionaliseren op afstand

Teamteaching wordt vaak ingezet als manier om nieuwe en ervaren leraars zelf dagelijks te laten leren. Leraars die samen lesgeven, hebben het grote voordeel dat ze communicatie en samenwerking gewoon zijn. Ze hebben vaak tijd gehad om hun visie te bespreken, didactische aanpak te optimaliseren en een gestroomlijnde communicatie te ontwikkelen. Dat heeft al geholpen om het bos door de bomen te blijven zien wanneer iedereen in zijn kot zat. Hoe kan je er verder in gaan?

Leren van elkaar

In de eerste fase van afstandsonderwijs hebben samenwerkende leraars elkaar geholpen om digitale tools te leren gebruiken. Je kan een volgende stap zetten door:

  • … een collega te vragen je digitale les te ondersteunen. Vraag een collega om deel te nemen aan je les om te helpen indien nodig. Leerlingen die leraars zien leren, steken daar ook wat van op, bijvoorbeeld dat hulp vragen een handige tool is.
  • visitaties te organiseren in elkaars Smartschool Live en achteraf een feedbackgesprek te organiseren. Je kan zoveel bijleren door een collega aan het werk te zien of iemand te vragen een aspect van je les te observeren en je er feedback op te geven. Zoals gewone klasbezoeken, geldt ook hier dat goede afspraken goede vrienden maken. Spreek duidelijk af wat je focus is van je bezoek, spring niet zomaar binnen. Lees over de pre-corona visitatie van Josfien Demey.

Rollen clusteren

In hun boek en procesbegeleiding omtrent Scholen Slim Organiseren, spreken Tom Van Acker en Yves Demaertelaere over een versnippering van verantwoordelijkheden en rollen. Zelfsturende teams proberen de rollen beter te clusteren en samen een gedeelde verantwoordelijkheid te dragen over een groep leerlingen. Zo is de leraar wiskunde niet uitsluitend verantwoordelijk voor het behalen van de doelen wiskunde, maar is het team waar zij deel van uitmaakt verantwoordelijk voor een groep leerlingen, niet alleen op vlak van het behalen van resultaten, maar ook de ondersteuning van leerproblemen, communicatie met ouders, …

Teamteachers worden soms doelbewust, vaak bijna per ongeluk zelfsturende teams. Ze hebben het gemakkelijker om een overzicht te bewaren over wat de leerlingen allemaal moeten leren en doen tijdens de week, wie uitvalt en wiens ouders gecontacteerd moeten worden. Zet de volgende stap.

  • Organiseer weer je wekelijkse overlegmoment op bepaalde tijdstippen. Probeer weer ruimte te maken voor visieontwikkeling en evaluatie, niet alleen voor de orde van de dag. Gebruik er de babbelkaartjes van de Artevelde Hogeschool.
  • Indien jullie ooit een visitetekst schreven of een leidraad ontwikkelden voor teamteaching, neem die er dan eens bij. Waarom begonnen jullie ooit met teamteaching? Wat waren sterke praktijken? Is er een mogelijkheid die ook op afstand uit te voeren? Ik denk aan gestructureerde leerlinggesprekken, planningsschema’s, differentiatiemethodieken, intakegesprekken voor nieuwe leerlingen, …
  • Maak gebruik van tools en werkvormen om efficiënt te vergaderen. Lees hier meer over op de blog van Schoolmaker Yves Larock.

Op leerlingniveau zijn er ook een aantal doelen van teamteaching. Veel van die doelen kan je ook op afstand verwezenlijken. 

Inclusief onderwijs op afstand

Hoe zorg je voor kwalitatief onderwijs voor iedereen, ongeacht de achtergrond van de leerling?

  • Denk na over de groepering van leerlingen, zowel in de digitale lessen als in de (toekomstige) contacturen. Gebruik break-outrooms van digitale platformen als Zoom om na een instructie leerlingen onder te verdelen in kleinere groepen, elk met een eigen leraar, om differentiatiewerkvormen als het driesporenmodel in te zetten.
  • Hou rekening met enkele basisprincipes van binnenklasdifferentiatie tijdens je lessen, zoals de UDL-principes (Schoolmaker An Kennes).
  • Vergeet leerlingen met leerproblemen niet (Annemie Desoete en Elke Baten).
  • En de belangrijkste: ken je leerling. Maak plaats voor het bespreken van de klas tijdens overlegmomenten. Bespreek niet alleen de resultaten, maar ook de noden. Nodig de leerlingbegeleider of zorgleraar uit tijdens je overleg.
Motivatie en welbevinden op afstand
Zelfregulerend leren op afstand

Veel teams begonnen samen les te geven om een leerlingen meer eigenaarschap te geven in hun leerproces. Leerlingen leren plannen en hun werk zelfstandig te maken. Door corona komt dit in een stroomversnelling. Hoe kan je dit op afstand ondersteunen?

  • Besef eerst en vooral dat zelfstandig leren een vaardigheid is die veel ondersteuning nodig heeft. Je wordt niet geboren met strategieën om te plannen en organiseren, je moet die leren, Tim Surma leg uit hoe.
  • Zorg voor eenheid in instructie, zodat leerlingen daar niet over struikelen om te begrijpen wat ze moeten doen (taakkennis). Maak afspraken over de te gebruiken tools voor instructie en oefeningen, gebruik pictogrammen en hanteer duidelijke, heldere zinnen. Zorg voor een prikkelvrije bladspiegel, ook in digitale oefeningen. Vraag hulp van je ondersteuner.
  • Ondersteun leerlingen met dag- en weekplanners. Differentieer daarin: sommige leerlingen kunnen aan de slag met een lege weekplanner, die ze zelf invullen zodat ze hun werk leren inplannen, anderen hebben daar ondersteuning voor nodig. Voor een grote groep leerlingen zal dit te hoog gegrepen zijn, zij hebben een planning als houvast nodig. Te veel autonomie vertraagt leerprocessen!

Ik wens jullie heel veel moed. Breng me zeker op de hoogte als je zelf teamteachen op afstand organiseerde en mooie inzichten had! Zo leren we van elkaar.

Heb je ondersteuning nodig, vandaag of morgen, geef me een seintje. Ook op afstand denk ik graag met jullie na over de organisatie van samen lesgeven. Alleen gaat het sneller, samen gaat het beter.

Lisa

Lisa

Lees meer

Het doel van teamteachen

06/05/2020

Inclusief leren, Geïntegreerd leren, 

Zelfregulerend leren, Motivatie, Professionalisering

Het doel van Teamteachen

Het is even stil geweest rond Dagelijks Leren, lees hier waarom. Het is echter absoluut niet stil geweest rond teamteaching. Een vijftal jaar geleden had ik de eer deel te mogen uitmaken van een van de eerste ploegen die via co- en teamteaching lesgaf, vandaag zijn er weinig scholen in Vlaanderen en Brussel er niet op z’n minst over hebben nagedacht. En zoals bij elke nieuwe methode, zijn er groeipijnen.

Wanneer ik in scholen kom, draag ik de stempel van ‘die van co- en teamteaching’ (ik heb die mezelf gegeven, natuurlijk). Dan krijg ik vaak klachten over hoe het toch niet de gewenste effecten heeft. Het is toch een pak meer werk dan gedacht. De leerlingen hebben het moeilijk met de drukte in de klas. Leren zij nu wel echt beter dan daarvoor? Ik vind al deze vragen relevant, maar blijf toch veel voordelen van de werkvorm zien.

In mijn opzicht is teamteaching een werkvorm waarmee je ontzettend veel doelen kan bereiken. En net zoals alle werkvormen, moet die onderhevig zijn aan voortdurende evaluatie. Dat is de eerste vraag die ik stel wanneer ik scholen hoor dromen over de implementatie ervan: waarom willen jullie teamteachen?

Het heeft vaak te maken met kunnen inspelen op de grote diversiteit in de groepen, of leerlingen meer eigenaarschap in hun leerproces geven, of individuele feedback kunnen geven. Soms kiezen scholen vooral voor de professionalisering van hun team: leerkrachten die samenwerken, leren van elkaar.

Pas als je je doel hebt scherpgesteld, kan je de methode beginnen vormgeven. Werk je vakoverstijgend of met een parallelcollega? Op welke manier kan je coöperatieve werkvormen inzetten, of je wil je toch liever focussen op een heldere instructie in kleine groepen?

Vooraf een duidelijk doel beschrijven helpt bij de evaluatie – is de school nu geslaagd in haar opzet of niet?

Met welk doel teamteachen jullie? Ik ben heel benieuwd jullie reacties te lezen en te bundelen. Ik geloof dat we hier veel uit kunnen leren! Wie vijf minuutjes tijd heeft, nodig uit om deze korte vragenlijst in te vullen. Alvast bedankt!

Lisa

Delen om te vermenigvuldigen

Lees meer