Jammer genoeg is de herfstvakantie voor mij en mijn co-teachers in een mineur begonnen. Onze nieuwe collega heeft beslist niet meer terug te komen na de vakantie, ze gaf geen reden op. We zijn dus weer vertrokken op de hopeloze zoektocht naar een collega in volle lerarentekortstorm. De vacature staat op de VDAB en de telefoon staat roodgloeiend. Het motto lijkt: “Eender wie is goed genoeg!”

Maar deze keer wil ik het anders aanpakken. Ik werd geïnspireerd door twee afleveringen van Buiten De Krijtlijnen: Teach For Belgium biedt een coachingstraject aan voor nieuwe leerkrachten die zich inzetten om ongelijkheid weg te werken in grootstedelijke scholen. Stroom is een van de nieuwe scholen in Vlaanderen die met een vers lerarenkorps en een innovatief pedagogisch project startte. Beiden vragen veel van hun leerkrachten en deelnemers: hard werk, reflectief vermogen, flexibiliteit en duidelijke visie. Beiden hebben een strenge selectieprocedure en moeten steeds kandidaten weigeren. Waarom zou een innovatieve en kwalitatieve school als Coovi dat niet kunnen?

Hier ga ik dus.

Wij zoeken een collega die drie uur PAV kan geven in het derde jaar secundair onderwijs op vrijdag.

Wat bieden we?

• je maakt deel uit van een co-teachersteam dat voortdurend reflecteert over haar onderwijs en elkaar steunt en begeleidt.
• een innovatief schoolklimaat.
• een bende enthousiaste en doodeerlijke ketten uit Brussel en de rand die we graag zo volwaardig mogelijk laten participeren in onze didactiek.
• een leerschool over effectief onderwijs. Dit schooljaar zetten we o.a. door De Onderzoekende School (VUB) in op het meten van de leerwinst van de leerlingen in de tweede graad.

Wie zoeken we?

• een collega die wil bijleren, die niet bang is om feedback te geven of te ontvangen en zichzelf voortdurend in vraag te stellen.
• iemand die het gewoon is om met grote groepen te werken en stevig in zijn / haar schoenen staat. Onze leerlingen zullen er wel voor zorgen dat het lesgeven nooit vanzelfsprekend wordt.
• iemand met veerkracht en flexibiliteit. Wij startten met co-teaching omdat we merkten dat onze aanpak vroeger niet voldeed om ons grootstedelijk publiek aan het leren te zetten. Maar geen enkele methode is perfect en we zijn nog intensief aan het zoeken. Dat betekent dat wij op het laatste moment iets aanpassen, vaak vallen en weer opstaan en elkaar wijzen op fouten – net zoals we elkaar steunen en opvangen.
• een samenwerker, iemand die open en direct communiceert, online maar vooral offline.

Wat betekent dat concreet?

Je geeft les met 2 co-teachers tijdens 3 lesuren op vrijdag. Je hebt 2 springuren, waarin je in dezelfde klas mag observeren. Je mag ook meedoen, zo kan je bijvoorbeeld zelf een les geven die een collega observeert en er feedback op geeft. Je mag die ook inzetten om leerlinggesprekken te voeren of taken te verbeteren. Of een koffietje te drinken. Je bent welkom om deel te nemen aan het professionaliseringstraject van De Onderzoekende School, maar dit is geen verplichting.

Dit wordt geen gemakkelijke manier om een extra centje te verdienen. Dit wordt een leertraject. We verwachten dan ook een stevige inzet, maar onze leerlingen verdienen niets minder.

Bel me op als je vragen hebt.

lisa@dagelijksleren.be – 0497/06.05.93.

Share this...

Facebook

Twitter

Linkedin

Pinterest

De winnaars van inclusief onderwijs

Leraars en ouders van kinderen die inclusief onderwijs volgen wachten nagelbijtend af: op welke manier zal het nieuwe begeleidingsdecreet verschillen van het M-decreet? Akkoord, dat decreet heeft niet geleid heeft tot kwalitatief inclusief onderwijs en is aan grondige hervorming toe. Vorig jaar schreef ik mijn frustratie van me af in een stuk dat ik de titel ‘De slachtoffers van het M-decreet’ gaf. Ik was net mijn vijfde leerling van dat schooljaar verloren. Dat is in de realiteit bijna even dramatisch als het klinkt: vorig schooljaar zijn er vijf leerlingen in mijn klas terechtgekomen die door een gedrag- of leerprobleem aangepast onderwijs nodig hadden en aan wie we dat niet konden geven. Ik geloof dat mijn school alles gedaan heeft om hen dat te bieden, maar de vele vergaderingen, procedures en verslagen hebben het niet mogen baten. De manier waarop expertise en aangepaste begeleiding gebundeld worden in externe ondersteuningscentra, werkt niet.

Ik heb niets gedaan met de tekst die ik toen schreef. Ten eerste omdat het bijzonder bitter en weinig constructief was. Ik wil geen enkele CLB-medewerker of ondersteuner kwetsen, velen onder hen weten ook niet meer wat mag en wat niet. Ten tweede omdat ik niet wou overkomen als een criticaster van inclusief onderwijs. Mensen die me kennen, weten dat ik al tijdens mijn vrijwilligerswerk op het speelplein de grootste inclusiefan ben. Simpel gezegd is inclusie op school: excellent onderwijs voor iedereen, ongeacht de achtergrond of noden van een kind. Het is dus geen holle slogan over hoe iedereen gelijk en welkom is, het is een investering van expertise en middelen met als doel een volwaardige participatie van de meest kwetsbare mensen in onze samenleving.

Ooit werd co-teaching uitgevonden als methode voor inclusief onderwijs. Een leraar geeft les samen met een expert in leerproblemen, zoals een logopedist, een zorgondersteuner, een leerlingbegeleider of een leerkracht buitengewoon onderwijs. Bovendien organiseren veel Vlaamse en Brusselse scholen hun lessen tegenwoordig via teamteaching, door twee of meerdere reguliere leerkrachten samen te laten lesgeven. Ik doe het zelf al vier jaar en ervaar elke dag hoe we daardoor de brede basiszorg en verhoogde zorg gerichter kunnen bieden. Vorige week bezochten drie leerkrachten uit Montréal, Canada ons land om in Brussel en Luik scholen te bezoeken waar men teamteacht. Je mag die informatie even goed opnemen: blijkbaar ziet men België als een gidsland op dat vlak, het Finland van co-teaching. We bezochten samen klassen van een lagere en secundaire school, praatten met de leerkrachten en directies en hoorden een moeder van een jongen met specifieke noden. Co-teachen en teamteachen kan ingezet worden voor sterk inclusief onderwijs, maar wel onder deze voorwaarden:

1. Men moet voldoende toegang hebben tot expertise en het liefst van al maakt een expert deel uit van het team. Vandaag werken de experten bij ondersteunings-netwerken die de leerkrachten tips kunnen geven, maar de samenwerking moet veel intensiever en op maat van het kind en de concrete leerstof. De expert moet een kind volgen gedurende zijn schoolcarrière en hem begeleiden vanaf de eerste schooldag. Ik hoorde ooit van een blind meisje dat in en reguliere school maanden moest wachten op aangepast materiaal, niet omdat de school het niet wou aanbieden, maar omdat ze de expertise niet hadden en de procedure om ondersteuning aan te vragen, duurde lang. Als ik dit hoor, krijg ik kippenvel.
2. De ondersteuning gebeurt op het niveau van de leerling. De expert draagt de verantwoordelijkheid de leerstof aan te passen aan de noden van het kind en begeleidt het kind intensief. Bovendien draagt in een ideale situatie de expert verantwoordelijkheid over de klas, samen met de leraar en ondersteunt hij bij algemeen klasmanagement en leren. Vandaag is de reguliere leerkracht eindverantwoordelijke voor zijn klas, inclusief alle leerlingen die een aangepaste didactiek nodig hebben. Niemand houdt dat vol.
3. Ook leraars moeten begeleid worden en dat kan wanneer de expert en de leraar intensief samenwerken. Aanpassingen voor een leerling met een leerstoornis komen vaak de meerderheid van de klas ten goede. Zo heeft een kind met autisme nood aan structuur, wat geldt voor de meerderheid van kinderen en jongeren. De expert kan de leraar daarin begeleiden. Vandaag werken de ondersteuners vraaggestuurd en moet een leraar een zelf via kafkaiaanse procedures bewijzen dat het kind ondersteuning nodig heeft. Een leraar is niet opgeleid om zorgnoden te analyseren, laat staan duidelijk te formuleren waar het kind nood aan heeft. Hier komt de expertise van een ander aan te pas. Een noodkreet van een leraar (“Dit kind heeft hulp nodig die ik niet kan geven!”) zou voldoende moeten zijn om er meteen mee aan de slag te gaan.
4. Ouders zijn volwaardige partners van het team en de samenwerking moet intens zijn. Zij kennen hun kind het beste en kunnen veel advies geven over wat hun zoon of dochter nodig heeft en wat hen kan motiveren. Geen enkele keuze kan gemaakt worden zonder hen daarbij te betrekken. Ouders die wel of niet voor inclusie kiezen, doen dat meestal vanuit een visie. We mogen hen niet zien als de lastposten die de beperkingen van hun kind niet zien, wel als mensen die de best mogelijke opvoeding willen.
5. Inclusief onderwijs lukt alleen wanneer kinderen met noden volwaardig participeren in de klas. Het aangepaste onderwijs gebeurt dus niet tijdens een privé-sessie in een lokaaltje tijdens de speeltijd, het gebeurt in de klas, op de speelplaats, in de refter, op uitstap, …

En zo kennen we op school ook een aantal winnaars van inclusie. Toffe jongeren die schoollopen met een vaste begeleider, die deelnemen aan zo goed als alle lessen, met ouders die meer dan actief deelnemen aan het schoolgebeuren en waar er eentje binnenkort van afstudeert. Net zoals er niets pijnlijker is als een leerling niet kunnen helpen, zo iets er niets mooier dan een jongere zien schitteren. Jammer genoeg zijn deze jongeren winnaars dankzij de ouders en de leerkrachten, die zich meer dan 100% inzetten. Zij verdienen meer steun en ja, dat kan alleen met meer middelen.

Share this...

Facebook

Twitter

Linkedin

Pinterest

Verslaafd aan de “why”

Eerst de ‘WHY’, daarna pas de ‘HOW’, hoor je op elke workshop over veranderprocessen. Akkoord, al is een krachtige waarschuwing van Tjip de Jong me bijgebleven. We zijn verslaafd aan visieontwikkeling, actieplanning en procesbeschrijving. 

Ik zeg niet dat visie onbelangrijk is. Meer nog, co-teaching is nooit een doel, altijd een methode om een doel te bereiken. Het is belangrijk dat doel scherp te stellen om de resultaten te kunnen evalueren. Maar daarna gaat een even belangrijk proces van start, dat we soms onder de mat vegen als ‘minder belangrijk, want praktisch’: hoe gaan we dat verwezenlijken?

Ik ben er meer en meer van overtuigd dat je niet kan co-teachen zonder randvoorwaarden: tijd voor kennismaking, een feedbackcultuur tussen de co-teachers, een gedragen verdeling van verantwoordelijkheden, concrete afspraken en klasregels, een groot klaslokaal, middelen om in de infrastructuur te investeren, flexibiliteit in lessenroosters voor evaluatie, schroevendraaiers om kasten in elkaar vijzen en een lamineertoestel voor stappenplannen, … Een algemeen schoolbeleid en -team dat het co-teaching steunt, dus.

Ik bezocht gisteren een lagere school in Anderlecht waar de co-teachers twee schooljaren hadden gekregen om te lezen, te leren, te overleggen en andere scholen te bezoeken. Het resultaat was niet alleen een visietekst, maar evenzeer een kant-en-klaar klaslokaal waar meer dan 30 kinderen rustig kunnen leren, aangepaste meubels, een differentiatie- en verbetersysteem en didactisch materiaal met duidelijke instructies voor de leerlingen.

Dus collega’s: wie van z’n directeur hoort dat hij volgend jaar zal co-teachen binnen een revolutionair nieuwe structuur, met alleen een visietekst als ondersteuning: denk twee keer na voor je het doet. En eis tijd voor de HOE. 

Share this...

Facebook

Twitter

Linkedin

Pinterest

1.

@LisaVerhelst: Op de kusttram tijdens de zeeklas worden enkele leerlingen uitgescholden (“bruine vuilzakken”) en gewaarschuwd dat als ze iets stelen, ze kapot gemaakt worden. Ik sta erbij en ben vooral bang. Leerlingen troosten mij, ze zijn dit wel gewend. #allemaalvanbelang

Nooit zag ik hoe reëel en hard racisme is, tot ik leerkracht werd in Brussel. Voor het eerst zag en hoorde ik het tegenover mijn leerlingen in onversneden vorm. Sinds de dag waarop ik faalde in de bescherming van mijn eigen leerlingen tegen verbale en bijna fysieke agressie, aanvaard ik niet meer dat racisme relatief of verdoken wordt genoemd.

De MIVB raadt getuigen van grensoverschrijdend gedrag aan in groep te reageren. Toon aan de belager dat die jongeren bij jou horen, praat tegen je leerlingen en zet je fysiek naast hen . Zeg hen expliciet dat wat gebeurde niet oké is en dat je met hen meeleeft.

2.

@LisaVerhelst: Leerling vraagt in een museum waarom hij zijn rugzak niet mag meenemen. Hij krijgt van de bewaker het antwoord dat hij “terug naar school moet om deftig Nederlands te leren.” #allemaalvanbelang

Leer je leerlingen de wegen om hulp in te schakelen. Geef hen kennis over onze wetgeving en de straffen die er op racisme staan. Leer hen opkomen voor hun rechten. Oefen op de noodzakelijke sociale vaardigheden om assertief maar gepast te reageren – maar geef hen ook de ruimte om zich af te reageren.

Schrijf met je leerling een klachtenbrief naar het museum om het gedrag van de bewaker aan te kaarten.

3.

@farahkdi: Mijn zusje werd mevrouw snorremans door haar racistische leerkracht genoemd. “Want ja bruine mensen zijn behaard” #allemaalvanbelang

Wat is dit moeilijk: vermoeden dat een collega discrimineert in uitspraken of handelingen. Want ik weet ook hoe ‘racist!’ een scheldwoord is dat veel van onze ketten naar ons hoofd slingeren, ook als dat echt niet terecht is. De laatste weken hoor ik bijvoorbeeld ook vaak: “Ik ben uw hond niet!” Pubers – zeker jongeren die op straat gesocialiseerd zijn – houden er niet van op hun plaats gezet te worden. Wanneer dat voor hun peers gebeurt, is de afgang des te groter. Een manier om zich stoer voor te doen en weer controle over de situatie te krijgen, is jou afdoen als racist. Ze zetten graag een deel van hun identiteit op de voorgrond. Wie in België geboren is maar nog steeds Marokkaan of allochtoon wordt genoemd, speldt die naam op als geuzenaam.

Dat mag je echter niet blind maken voor het feit dat het wel kan dat een collega over de schreef ging. Spreek hem of haar daarover aan. Ik weet dat dit supermoeilijk is. Maar het is onze plicht. Weet bovendien dat je meldingsplicht hebt, in dezelfde mate als wanneer je vermoedt dat een collega een leerling op een andere manier misbruikt.

4.

Vraag 22 van ‘De Vragen van Proust’ in De Morgen luidt: ‘Heb je jezelf al betrapt op racistische gevoelens?’ Ik kan me niet inbeelden dat je daar nee op kan antwoorden. Wij-zijdenken maakt deel uit van onze manier om structuur te krijgen in de sociale jungle. Stap 1 is: het erkennen van die gevoelens en daar wat aan doen. Erkennen dat er onbewuste denkprocessen bestaan waardoor je bij leerlingen met een migratieachtergrond minder hoge verwachtingen koestert en daardoor minder kansen geeft, is de onderwijsvertaling van stap 1. Elke leraar kan het heft in handen nemen om daar wat aan te doen. Dit kan door de achtergrond van je leerlingen heel grondig te kennen: thuissituatie, leerstoornissen, begeleiding, moedertaal, … het is geen overbodige kennis. Houd dit steeds achter de hand wanneer beslissingen worden genomen, bijvoorbeeld op de klassenraad. Spreek erover met collega’s, leerlingbegeleiding, ondersteuners, ouders en CLB. It takes a village to raise a child.

Wees je er bewust van dat kwalitatief onderwijs net dat onderwijs is dat elke leerling doet uitblinken.

5.

@Op Nederlandstalige school in Laken uitgescholden voor sale flamande, sale belge, in het gezicht gespuwd en van de bus geduwd, ik was als belg zonder andere roots in de minderheid, heb niet lang op die school gezeten.. .#allemaalvanbelang

Sal Flamand. Het is een scheldwoord dat op Brusselse scholen gebruikt wordt. Flappie is de lieve versie. Wees niet blind voor het feit dat racisme nooit oké is. Spreek leerlingen er even hard op aan. Nog sterker, werk hier preventief aan. De nieuwe eindtermen actief burgerschap van de eerste graad zetten de deur hiervoor open. Maar nog effectiever dan hier en daar een project rond burgerschap, is dagelijks het goede voorbeeld geven. Scholen die diversiteit inzetten als troef, hebben impact op de leerresultaten.

Wees het lerarenteam dat zelf open en duidelijk communiceert en ondanks meningsverschillen samenwerkt. Zet in op een divers lerarencorps en maak gebruik van elkaars talenten. Zoek een collega om mee samen te werken die jouw talenten compenseert. Want dit zal je niet alleen oplossen, dit moeten we samen doen. Allemaal samen, allemaal van belang.

Smakelijk leren!

P.S. Als je opmerkingen, feedback of aanvullingen hebt, geef ze zeker mee. Want wat weet ik? Ik ben ook maar een witte leraar die ervaart, probeert, faalt en opnieuw probeert. Laten we dit gesprek open en constructief houden. Laten we naar elkaar luisteren.

Share this...

Facebook

Twitter

Linkedin

Pinterest

Liefste onderwijsvernieuwer

Ik hoorde dat jij laatst zag dat de kwaliteit van het onderwijs niet toereikend is voor het publiek dat vandaag voor je zit en dat je besliste te vernieuwen. Daar doe ik mijn petje voor af. Ik ga ervan uit dat je je informeerde over wat werkt. Maar tussen de wetenschap en de praktijk gaapt een ravijntje en niet iedereen durft de sprong te wagen.

Ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik ben vandaag een beetje moe. Ik had er niet bij stilgestaan hoe vermoeiend de rol van de vernieuwer is. Voel jij dat ook? Hoe die tegenwind het soms lastig maakt om jezelf staande te houden? Deze blog is geen pleidooi voor of tegen een bepaalde methode. Dit is een hart onder de riem voor alle innovatieve zielen out there.

—

“Ge moet niet veranderen om te veranderen.” Een dooddoener waarmee alle vernieuwing wordt afgeremd. Ik begrijp die zin niet goed. Hoogst uitzonderlijk besliste iemand zijn tere schouders onder een loodzwaar en nieuw project te zetten – gewoon, om te veranderen. Niet vaak had iemand zin om het gezicht van een beweging te worden en het risico te lopen zwaar gezichtsverlies te lijden bij de minste mislukking – gewoon, om te veranderen. Nooit nam een leerkracht zijn agenda en schrapte manueel alle vrije momenten voor het komende jaar – gewoon, om te veranderen.

Jij wilde vernieuwen, omdat je zag dat het moest. Je besliste de last te dragen, het werk te leveren en de sprong te wagen. En daarmee werd je die hoge boom en krijg je veel wind.

Weet dat wat je doet moed vergt. De toekomst van kinderen en jongeren ligt in je handen. Je wist op voorhand niet of de vernieuwing ging slagen, maar je sprong. Maar ook al weet iedereen dat geen enkele onderwijsmethode foutloos is, deze methode mag niet falen. Elk werkpunt wordt met een vergrootglas bekeken en bediscussieerd. Elke kink in de kabel is een reden om alles af te schaffen.

Da’s een zware dobber. Jij ziet als eerste wat misloopt. Maar net wanneer je je door die teleurstelling heen probeert staande te houden, net dan blaast de tegenwind het hardst. Kijk, wanneer in het ‘klassieke onderwijs’ leerlingen afhaken, dan steken we dat op hen. Ze passen er niet in, ze kunnen het niet aan. Wanneer in jouw klas een leerling lijkt uit te vallen, steken we dat op de innovatie.

Dus, vernieuwer, zorg goed voor jezelf. Het klopt inderdaad dat bomen die lichtjes meebuigen met de wind minder snel breken. Empathisch luisteren naar kritiek is een belangrijke tool in elke verandering. Maar daar gaat het nu even niet over. Want wie zorgt er voor jou nadat jij hebt gebogen om niet te breken? Kom dus thuis en schenk jezelf een goed glas wijn in (of wat voor jou gelijkstaat aan zelfverwennerij) en lees de volgende zin heel goed:

Jij bent de onderwijsvernieuwer, jij zag het probleem, jij zag een oplossing, jij schraapte je moed bijeen en je sprong. Jij zal dat opnieuw doen, als dat nodig is. Jij, niet de tegenwind.

Smakelijk Leren

* In deze blog maak ik het onbestaande onderscheid tussen klassiek en innovatief onderwijs. Onterecht, maar we begrijpen elkaar in stereotypen, nee? Ik gebruik onderwijsinnovatie in volgende betekenis: ‘Doelgericht aanbrengen van verbeteringen in het onderwijs, met als doel de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren.’ (Buijsert, R.)

P.S. Neem deel aan de Intervisie voor Onderwijsvernieuwers. Hier vind je meer informatie.

Share this...

Facebook

Twitter

Linkedin

Pinterest

Mijn collega co-teachers en ik hebben een drukke maand achter de kiezen. Nogal vaak vragen leerkrachten van andere scholen ons of ze een bezoekje mogen brengen aan onze FLEX-klas. We bundelen die in openklasdagen, waarop we uitleggen wat onze visie is en hoe we te werk zijn gegaan. Daarna brengen we een bezoekje aan de klas en geven onze ketten rondleidingen. Dat vraagt voor ons wel wat werk, maar we worden daar zelf sterker van.

Kijk, wij vinden niet van onszelf dat wij het warm water hebben uitgevonden en nu perfect onderwijs aanbieden. Maar we zijn wel trots op de weg die we al afgelegd hebben. Wanneer we de Talentoolbox van Luk Dewulf gebruiken in ons team, kom ik er steeds op uit dat ik een zichtbare presteerder ben. Ik hou ervan dat mijn daden gezien en erkend worden. In onze bescheiden, Vlaamse samenleving – meer nog, in het beroep van de leerkracht, die de leerling doet shinen en zelf in de schaduw blijft – staat zoiets niet zo positief aangeschreven. Toch zou ik leerkrachten en scholen willen aanmoedigen meer zichtbaar te presteren. Ga op zoek naar waar jouw school in uitblinkt en smeer daar nog wat extra schoensmeer op. Of je nu een groene speelplaats hebt gebouwd te midden van grijze gebouwen, muren tussen klassen hebt gesloopt of gewoon een ontzettend warm nest bent voor je leerlingen, elke school blinkt ergens in uit.

Nodig dan ouders, leerkrachten van andere scholen, gespecialiseerde media of onderwijs-specialisten uit op een openklasdag. Dit zijn de vijf voordelen die wij eruit halen:

1. Stoefen over een project waar je trots op bent doet deugd.
2. Je team wordt aangezet haar visie nog eens concreet en expliciet te verwoorden. Je kan nooit genoeg herhalen waarom je iets doet.
3. Jezelf kwetsbaar opstellen en toegeven dat het proces best pittig was, maakt je toegankelijk. Het maakt de gesprekken echt.
4. Je leerlingen horen uitleggen hoe zij werken, doet je blinken van trots. Je onderwijsvisie zit niet alleen in je hoofd, maar in de dagelijkse werkelijkheid. Jouw leerlingen zijn toch echt krakken!
5. Je krijgt waardevolle feedback van boeiende mensen. Ze stellen je vragen die je jezelf nog niet had gesteld. Je leert op een niveau waar geen nascholing je ooit gebracht heeft.

Drie jaar geleden ontvingen de co-teachers van Coovi een team van T.A. Halle. Vorige week organiseerde Dagelijks Leren een intervisie in Halle. Mijn mond viel open. Die school heeft zoveel verwezenlijkt op zo’n korte tijd! Ik was iets te vroeg en moest even in de leraarskamer wachten. De directeur en het schoolteam waren nog even een schoolbezoek van een ander leerkrachtenteam aan het afwerken.

En zo leren we dagelijks. Niet alleen van experten, maar van onszelf en van elkaar.

Smakelijk leren!

P.S.: mijn brein slaat op hol wanneer ik te veel inspiratie krijg. Ik wil graag, naar analogie van de Klasse-reeks ‘Komen Leren’ een onderwijstoer organiseren. Per regio zouden we een tiental scholen selecteren die maandelijks bij elkaar komen leren. Ik ondersteun de scholen om een openklasdag te organiseren en modereer de leergesprekken achteraf.

Wat vind je van dit plan? Laat het even weten in de comments hieronder. Ben je nu al verkocht en wil je je school inschrijven, stuur me een berichtje op lisa@dagelijksleren.be en misschien komen we volgend schooljaar wel bij jou leren.

Share this...

Facebook

Twitter

Linkedin

Pinterest

In 2003 werd ik wakker met het radionieuws: de VS waren Irak binnengevallen. Op school vroeg ik elke leraar om daar uitleg over te geven. Zelfs de leraar geschiedenis kon op dat moment niet van het jaarplan afwijken. Ook wij hebben toen – op héél bescheiden schaal – een zitstaking gehouden op de speelplaats. We kregen er vooral veel oogrollen voor.

De klimaatspijbelaars van vandaag hebben duidelijk beter nagedacht over hun actie. Via de sociale media deed ik een mini-onderzoekje over hoe scholen hiermee omgaan. Hieronder mijn bescheiden bijdrage.

1. Sta het spijbelen niet toe

Wat de jongeren doen, is moedwillig de regels overtreden. Het is hun vorm van burgerlijke ongehoorzaamheid. Dat feit op zich is een deel van het protest. Anuna De Wever zegt zelf dat dat de enige manier is om gehoord te worden (VRT NWS), dus pas er als school voor op dat je dit onderwerp niet van de jongeren kaapt. Jeroen Lauwers schreef er een boeiende column over (De Standaard).

“De taak van scholen is om jongeren te leren een autonoom wereldbeeld en waardenkader op te bouwen, en zelfstandig keuzes te maken en prioriteiten te leggen om de wereld beter te maken. Precies daarom, om de autonomie en het kritische denken, moeten scholen jongeren verbieden om te gaan betogen. Zo leren ze dat principiële acties van burgerlijke ongehoorzaamheid ook gepaard gaan met gevolgen en verantwoordelijkheid.”

Actie ondernemen en kritisch denken zijn een straffe blijk van burgerschap, dat verdient een serieus compliment. Toch moeten spijbelaars zelfstandig hun gemiste lessen inhalen en de strafmaatregelen krijgen die bij spijbelen horen. Leerlingen van een school in Leuven vroegen zelf om een sanctie, om profiteurs te ontmoedigen. Maar straf ook correct. Wees consequent met hoe je spijbelaars anders zou straffen.

Een bus aanleggen om met het hele leerlingen- en lerarenteam te betogen, lijkt mij geen goed plan. Geef les over klimaatsveranderingen en betoog op de klimaatmarsen op zaterdagen. Laat het spijbelen aan de jongeren over.

2. Ga in gesprek

Ik hoorde dat sommige leerlingen er van af kwamen door met een selfie te bewijzen dat ze op de klimaatmars aanwezig waren. Ik vind dat een gemiste kans. Ga echt in gesprek met de jongeren, sta hen toe te beargumenteren

1. waarom ze het huidige klimaatbeleid ontoereikend vinden
2. waarom ze spijbelen een goede actie vinden.

Stel kritische vragen. Op welke manier besparen ze zelf in het dagelijkse leven? Zoek samen naar oplossingen. Wat kan de school doen om beter naar hun noden te luisteren? Op die manier vermijd je de vraag van o.a. Rik Torfs: je mag voor het klimaat spijbelen, maar wie bepaalt voor welke onderwerpen je nog mag spijbelen? Mag je tegen migratie betogen tijdens schooluren? Mag je je stem laten horen tegen abortus?

Je mag nooit spijbelen. Maar als jongeren het dan toch doen, geef hen dan de kans het uit te leggen.

3. Wees creatief met straffen

Straffen heeft altijd als doel dat de gestrafte er iets uit leert. Deze creatieve straffen leken me wel gepast:

• de leerlingen maken een presentatie over het klimaat voor hun klasgenoten
• de leerlingen bedenken een plan van aanpak over hoe de school klimaatneutraal kan worden
• de leerlingen schrijven een uitgebreid verslag of column voor een schoolkrant of website
• de leerlingen bekijken een documentaire na de schooluren
• de leerlingen schrijven een motivatiebrief, die ze op voorhand naar de directie sturen.

En enkele aandachtspunten:

• betrek je lerarenteam, zodat je op één lijn te staat over hoe het spijbelen aangepakt wordt
• laat je straf afhangen van de jongere die voor je zit: tonen ze echt engagement (vb. door in de namiddag terug op de schoolbanken te zitten), zijn dit jongeren die ook buiten de betogingen bezig zijn met het klimaat, kunnen ze genuanceerde argumenten geven, …?

Iets op aan te vullen?

Ik hoor het graag!

Smakelijk leren!

Share this...

Facebook

Twitter

Linkedin

Pinterest

Een tijdje geleden smeet Stijn Meuris een GSM van een jongere door een theaterzaal en een knuppel in het hoenderhoek: men vroeg zich weer eens af hoe het gesteld is met de jeugd van tegenwoordig.

Ik werkte mee aan een artikel in De Morgen, dat je hier kan lezen. Ik deed dat onder de voorwaarde dat het een genuanceerd verhaal vertelde. Omdat ik het gevoel heb dat mijn verhaal maar deels weergegeven werd, zet ik even enkele puntjes op de i.

De journalist stelde me de vraag of ik tips had voor klasmanagement. Dit was mijn antwoord:

1. Zorg voor schoolbrede, duidelijke afspraken waar elke leerkracht zich aan houdt. Zo worden bij ons GSM’s bij aanvang van elke les in een doos gelegd en vooraan in de klas bewaard. Dat is zo bij elke leerkracht, bij elk vak, in alle jaren. Ja, dat is streng. Maar ondertussen is het vanzelfsprekend geworden. Ik ben ervan overtuigd dat die duidelijkheid een opluchting is voor leerkrachten, maar ook voor leerlingen: dezelfde regel door en voor iedereen.

2. Zorg voor een duidelijke structuur in je klas. Leerlingen hebben grenzen nodig, muren waar ze eens goed tegen kunnen lopen. De school is voor veel jongeren de enige plaats waar bepaalde omgangs- en beleefdheidsvormen aangeleerd worden. Bovendien zorgt structuur voor rust. Dus ja, ik ben voor “ja mevrouw, nee meneer”, in een rij voor het klaslokaal wachten en pas gaan zitten wanneer de leerkracht dat zegt. En ja, ik ben voor stilte in de klas.

3. Wees er anderzijds ook bewust van dat je geen gedisciplineerde, kritische en zelfstandige jongeren vormt door structuur alleen. Leerlingen moeten bepaalde sleutelcompetenties verwerven door vrijheid te krijgen, initiatief te nemen, actief en interactief te werken.

Laat die ketten fouten maken. En daaruit leren.

Naar mijn mening is dat de grootste uitdaging als leerkracht: het constante balanceren tussen orde en vrijheid. Tussen vasthouden en loslaten. Tussen structuur en chaos.

Dat lucht op.

Share this...

Facebook

Twitter

Linkedin

Pinterest